Toplumda yaygın olarak görülen beyin ve sinir hastalıklarında başarı için tam donanımlı bir merkez, ekip yaklaşımı ve multidisipliner tedavi anlayışı çok önemlidir. Teknolojideki gelişme ve yenilikler ile Beyin, Omurilik ve Sinir Cerrahisi her geçen gün ileri gitmekte, buna paralel olarak teşhis ve tedavide daha başarılı sonuçlar alınabilmektedir.
Beyin, Omurilik ve Sinir Cerrahisi Bölümünde Verilen Hizmetler
Beyin Damar Hastalıkları
Beyin damar hastalıklarının tedavisi için endovasküler yani girişimsel nöroradyoloji ve cerrahi (mikroşirürjikal) çalışma grubu bulunmaktadır. Tedavi metodları hastanın durumuna göre ayrı ayrı veya birlikte uygulanabilmektedir.
Beyin Damarı Anevrizmaları: Beyin damarlarında baloncuk şeklinde ortaya çıkan, kanama ile ani kötüleşme ve ölümlere sebep olabilen beyin damar hastalığıdır.
Arterio-Venöz Malformasyon: Atar ve toplardamarların beyinde bir yumak şeklinde izlendiği, kanamaya eğilimli bir damar hastalığıdır.
Karotis Stenozu: Şah damarının boyun veya beyin içerisindeki kısımlarının daralması ve tıkanmasıdır. Pıhtı oluşumu ile inme (felç) ortaya çıkar ve tedavinin saatler içerisinde yapılası gerekir.
Beyin Kanamaları: Beyin zarları veya beyin dokusu içerisine kan sızması durumudur.
Beyin Damar Tıkanıklığı: (Beyin odaman tıkanıklığına bağlı olarak beyne giden kan akımının aniden kesintiye uğraması durumudur. Bu tablo inme ya da felç olarak bilinmektedir ve hızla tedavi edilmelidir. Tıkanan damarın endovasküler yöntemlerle açılması veya mikrocerrahi ile yeniden beyin kanlanmasının sağlanması ya da sıkışan beyin dokusunun rahatlatılması mümkün olabilmektedir.
Beyin ve Omurilik Tümörleri
Hem erişkinlerde hem de çocukluk çağı beyin ve sinir tümörlerinde mikrocerrahi ve endoskopik tekniklerle cerrahi girişim uygulanmaktadır. Hastalar beyin ve sinir cerrahı, radyasyon onkoloğu, tıbbi onkolog ve nöroradyologdan oluşan konsey tarafından değerlendirilir. | Bazı otümörlerJle uzun dönemli kemoterapi |ilaç tedavisi) ve/veya radyoterapi (ışın tedavisi) planlaması yapılır. Özellikle hipofiz tümörleri başta olmak üzere kafa kaidesi tümörlerinde de ameliyatlar cerrahi ekip içinde yer alan KBB uzmanının katılımı ile gerçekleştirilir.
Omurga Hastalıkları
Omurganın; kaza ve yaralanmalar gibi travmatik, omurilik kanalı daralması ve belde kayma gibi yaşlılık süreci ortaya çıkan ayrıca doğumsal olan hastalıklarında cerrahi girişim uygulanır. Bunun yanı sıra bel ve boyun fıtığı gibi hastalıklar beyin ve sinir cerrahları tarafından tedavi edilir. Bel fıtığı, boyun fıtığı ve omurgaya yapılan sağlamlaştırma (enstrumentasyon) ameliyatlarının mikroşirürjikal ve endoskopik cerrahi yöntemlerle uygulandığı “Minimaliy invasive spine center” da ayrıca rehabilitasyon hizmetleri fizik tedavi bölümü ile birlikte planlanır. Minimal invaziv ağrı girişimleri yani ağrı için uygulanan ameliyat dışı girişimsel tedaviler de bu disiplin içerisinde sürdürülür.
Çocukluk Çağı Beyin ve Sinir Hastalıkları (Pediatrik Noroşirurji)
Doğumsal ve sonradan kazanılan kafa ve omurga hastalıklarına cerrahi girişim uygulanır.
Bunlar arasında tümörler, damar hastalıkları, kafa içinde beyin suyu toplanması olarak tanımlanan hidrosefali ve özellikle yeni doğan döneminde daha sıkça karşılaşılan “spinal disrafizm” yani bel açıklığı ağırlıklı olarak sayılabilir.
Travmalar (Darp veya Kaza Sonucu Beyin Yaralanması)
Kafa travması olan hastalara vakit kaybedilmeden acil girişimler uygulanmaktadır. Hastalar yoğun bakım ünitesi ile birlikte tedavi edilirler. Ayrıca eş zamanlı olarak fizik tedavi ve rehabilitasyon programlarına yönlendirilirler. Amaç hayati riskin ortadan kaldırılması ve yaşam kalitesinin yükseltilmesidir. Çeşitli kazalara bağlı olarak gelişebilen her türlü travmanın (kafa travması, omurga travması vs.) hızlı tanı, teşhis ve bakımı acil servis ve yoğun bakım ünitesi ile birlikte 24 saci boyunca koordineli çalışan beyin, omurilik ve sinir cerrahisi bölümü tarafından gerçekleştirilebilmektedir.
Fonksiyonel Hastalıkların Tedavisi
Parkinson ve benzeri istemsiz hareket bozuklukları gibi yaşam kalitesinin düştüğü hastalıklarda, özellikle beyin içine pili takılması olarak bilinen cerrahi girişimler uygulanır. Doğumsal nedenlerle ya da ağır kafa travması sonucu sonradan ortaya çıkan spastisitenin tedavisi “selektif dorsal rizotomi” ya da “baklofen pompası yerleştirilmesi” ameliyatları ile yapılır. İlaç tedavisi ile başarı sağlanamayan epilepsi yani sara hastalığı durumlarında epilepsi cerrahisi ameliyatları planlanır. Tüm fonksiyonel hastalıklar için cerrahi tedavinin gerekliliği ya da faydalı olup olmayacağı konusunda nörolog, psikiyatrisi ve fizik tedavi uzmanlarının katılımı ile oluşturulmuş olan çalışma grubu gerekli değerlendirmeleri yaparak karar verir.
Ameliyat Sırasında Değerlendirme Yapılık Doğru Yöntem Uygulanıyor
Beyin ve omuriliğin hassas bölge ameliyatlarında fonksiyonları korumak ve hastaya zarar vermemek amacı o ile O nöromonitörizasyon © yapılmaktadır. Nöromonitorizasyon sayesinde ameliyat esnasında nörolojik fonksiyonlar takip edilmektedir. Ameliyat boyunca beynin elektriksel fonksiyonlarını o ve çalışma ritmini bu konuda deneyimli bir nöroloji uzmanı takip etmektedir. Bu yöntem yüksek hasta güvenliğini o sağlamaktadır. e Ameliyat esnasında değerlendirme yapmak ve süreci takip etmek amacı ile Nöronavigasyon, Bilgisayarlı tomografi, Ulirasonogrefi gibi görüntüleme metotları kullanılmaktadır. Tüm bunların değerlendirmesinde bir Nöroradyolog ile çalışılmaktadır.
Kullanılan İleri Teknoloji Hasta Konforunu Arttırıyor
Nöronavigasyon: Ameliyat öncesi ileri Manyetik RezonansiMR O veya (Bilgisayarlı o Tomografi(BT) görüntüleri) alınmaktadır. Elde edilen 3 boyutlu görüntüler üst üste konularak ameliyatta kullanılan “Nöronavigasyon” cihazına yüklenmektedir.
Bu sayede cerrahi ekibe ameliyatın yapılacağı bölgeye ulaşacak en kısa ve güvenli yol haritası çıkartılır.
Hastanın 3 boyutlu radyolojik tetkikleri tanımlayan nöronavigasyon cihazı beyin ya da omurilikteki çeşitli risk bölgelerini göstererek cerrahın riskli bölgelerden uzak kalarak çalışmasına olanak sağlar.
Nöromonitorizasyon: Ameliyathane ortamına getirilen hasta uyutulduktan sonra ameliyata başlamadan önce yüzüne, kol ve bacaklarına elekirotlar yerleştirilir. Ameliyat sırasında bu elektrotlardan alının sinyaller nörofizyolog ve cerrah tarafından takip edilir. Kaslardan alınan sinyalde düşme olduğunda nöromonitörizasyon cihazı hassas bölgede olunduğuyla ilgili uyarı vererek cerrahi bilgilendirmektedir. Nöromonitörizasyon kullanılan ameliyatlarda sistemin anestezi ile uyum içinde olması gerekmektedir.
İntraoperatif BT/ O-Arm: Omurgaya vida yerleştirilmesi gereken yer anatomik bölgeye göre değişmekle birlikte 1-2 mm hassasiyet ile tespit edilmelidir. Omurga vidalama ameliyatları yakın zamana kadar “skopi” adı verilen C kollu ve 2 boyutlu görünüü verebilen röntgen cihazıyla yapılmaktaydı. Bu ameliyatlarda vidanın istenmeyen bir bölgeye gitme ihtimali bulunduğu için yeni bir ameliyat riski doğuyordu.
Ancak günümüzde 3 boyutlu tomogrofi görüntüsü alabilen ve ameliyat sırasında kullanılabilen O-Arm teknolojisiyle gerçekleştirilen vidalama ameliyatlarında hata opayına Oyer kalmadığı görülmektedir. Nöronavigasyon ve nöromonitörizasyon teknolojisi ile senkronize çalışıldığında 1-2 mm’lik hassasiyet gerektiren O vidaların Oo güvenle yerleştirilmesi sağlamaktadır. Bununla beraber O-Arm cihazıyla ameliyat sırasında steril şartlarda tomografi çekme imkanı bulunmaktadır.
Cerrahi o Mikroskop: Beyin, sinir ve omurilik ameliyatlarında kullanılan mikroskop son teknolojide üretilmiş olup cerrahi sırasında bir çok kolaylık sunmaktadır.
- Her iki elle operasyon yapılırken, ellerle dokunmadan, ağız kumandasıyla odaklanma ve ileri-geri hareketlere imkan vermektedir.
- Damar patolojileriyle ilgili ameliyat yaparken, sadece görüntüdeki damarları anjio görüntüsüyle gösterebilmekte ve bu sayede hastaya ameliyat sonrasında anjio yapmaya çoğu zaman gerek kalmamaktadır.
- Tümör dokusunun, normal beyin dokusundan zor ayırt edilebildiği durumlarda hastaya ameliyat öncesi içirilen ilaç sayesinde tümör dokusunun, özel florosan ışığı sayesinde mikroskopian boyalı göstererek cerrahiyi kolaylaştırmaktadır.
- Hassas yerlerde bulunan lezyonlarda kullanılan navigasyon sistemiyle adapte olarak mikroskobu sahadan uzaklaştırmada mikroskop ekranından direk rotayı gösterebilmekiedir.
Biplan Anjiyografi: Damar hastalıkların tanı ve tedavisinde sıklıkla kullanmakta olan anjiyografi cihazı biplan özelliktedir. Biplan olması sayesinde tek seferde iki açıdan görüntü alabilmekte, bu sayede süreyi neredeyse yarı yarıya kısaltmakia, daha önemlisi alınan kontrast madde miktarı azalimaktadır. Cihaz aynı zamanda rotasyonel görünü alarak damarsal yapıların üç boyutlu (3D) yapılanmasını net bir şekilde göstermektedir.
İntraoperatif Ultrasonografi: Ameliyat sırasında radyoloji uzmanı tarafından beyin ultrasonu yapılarak tümörün ne kadarının çıkartıldığı hesaplanır. Özellikle beyin dokusundan zor ayırt edilen tümörlerde tümörlü bölge kalma riskini azaltır.
Endoskopi: Özellikle hipofiz tümörleri ya da ventrikül içi tümörleri gibi cerrahiyol olarak dar koridorların kullanıldığı alanlarda küçük bir bölgeden geniş görüş açısı sağlar.
Uyanık Kraniotomi: Konuşma merkezi, “motor alan” adı verilen kol, bacak hareketlerinden sorumlu hassas bölgelerin cerrahisinde hasta uyanık tutularak ameliyat edilmektedir. Bu sayede kişinin konuşma ve kokbacak hareketleri anı anına kontrol edilerek ameliyat başarısı artırılmaktadır.
Gliolan Boyama Tekniği: Hastaya ameliyat öncesi bir sıvı içirilir. Ameliyatta cerrahi mikroskobun özel filiresi ile normal beyin dokusuyla tümör dokusu farklı renklerde görülür. Bu yöntemle normal beyin dokusu hasarı en aza inerken, tümör çıkarımı maksimum seviyede olmakta, hastanın nörolojik kayıpla çıkma riski azalmaktadır.
İleri Radyolojik Görüntüleme Yöntemleri: Beyinde bulunan lezyonlar hakkında bilgi sahibi olmak için bilinen yöntemlerle biyopsi yapmak zor, riskli ve zaman alıcı olabilmektedir. İleri MR görüntüleme yöntemleri ile beyinde şüphelenilen lezyonun tümör olup olmadığı belirlenebilir. Difüzyon MR, DTI MR, Fonksiyonel MR, Perfüzyon MR ve MR spektroskopi gibi ileri MR görüntüleme yöntemleriyle tümörün yaygınlığı, türü, metabolik bi yokimyasal yapısı, konuşma, görme ve hareket etmeyi sağlayan alanlar ve yolaklar ile olan ilişkisi değerlendirilebilir. İleri MR görüntüleme yöntemleriyle elde edilen veriler, tedavi yaklaşımlarının belirlemesini sağlamaktadır.
Spinal Masa: Omurga cerrahisi için planlanmış ameliyat odasında, uygun bir hasta yatağı yani ameliyat masası kullanılmaktadır. Spinal masa denilen bu özel masalar, karın bölgesini boşlukta bırakarak hastaların cerrahi sırasında kalp, dolaşım ve benzeri bir sorun yaşamaması için özel olarak tasarlanmaktadır. Farklı vücut ölçülerine uyum sağlayabilecek şekilde esneyebilen spinal masa farklı eksende hareket ederek hastanın pozisyonuna uyum sağlayabilmektedir.